Driedaagse training Aandachtige Gespreksvoering

Onvoorwaardelijke aanwezigheid

Driedaagse training Aandachtige Gespreksvoering

30 en 31 oktober en terugkomdag 20 november

Onvoorwaardelijke aandacht voor de ‘au’

Met onvoorwaardelijke aandacht aanwezig zijn is de essentie van goede hulp bij alle problemen waar emoties een rol bij spelen. Het draait om een luisterend oor bieden en de ander alle ruimte geven om zich vrij te uiten, de rest is bijzaak! De emotionele pijn, de ‘au’, moet allereerst aandacht en erkenning krijgen. Je ongecensureerd uiten, over alles wat je dwars zit, kan al voor opluchting, inzichten, oplossingen, zelfcompassie en acceptatie zorgen. Vaak is dit al voldoende hulp die zo nodig aangevuld kan worden met gezond verstand adviezen.

Autonomie en zelfredzaamheid

Inzichten en oplossingen die je zelf vindt zijn véél beter dan wat anderen aandragen. Voor het aanpakken van onze problemen hebben wij meestal zelf de kracht, kennis en vaardigheden in huis. Die worden benut als wij als een gelijkwaardig, zelfstandig mens behandeld worden met een eigen inbreng die ertoe doet. We raken soms de regie over onszelf kwijt in lastige levensomstandigheden bovendien vinden we het moeilijk om pijnlijke gevoelens en gedachten toe te laten. Het liefst vermijden we die zoveel mogelijk. Hierdoor ontstaat psychisch leed en blijven we er te lang mee worstelen. We hebben dan tijdelijk wat hulp nodig, vooral om onze pijn aandacht te geven, zodat ons aangeboren zelfhelend vermogen gaat werken en we ons zelf weer kunnen redden.

De ander tevoorschijn luisteren

In Aandachtige Gespreksvoering1 (AGV) heeft de begeleider 2 maar één taak: het gesprek ‘warm’ houden door te helpen om aandacht te geven aan wat er toe doet. Hij vraagt gedetailleerd door naar de gevoelens en gedachten die er in het huidige moment zijn en luistert en kijkt met name naar ‘verstoringen’ (disruptions) in het gesprek. Dit zijn de verbale en non-verbale ‘rimpelingen’ in de communicatie zoals aarzelen, een andere gelaatsuitdrukking, wegkijken, ander taalgebruik of een evaluerende reactie. Meestal is er dan sprake van belangrijke gevoelens en gedachten die vluchtig opkomen en weer naar de achtergrond verdwijnen. Deze krijgen nu de aandacht en vervolgens blijft de begeleider weer alert op nieuwe ‘verstoringen’. Zo ontvouwen zich steeds meer gedachten, gevoelens en nieuwe perspectieven. Al luisterend met al je aandacht komt de ander tevoorschijn.

Gevoelde inzichten

De emotionele pijn voelen, toelaten en je daarover uiten is hét werkzame ingrediënt van alle goede hulp, in welke vorm dan ook. Gevoeld weten, weten met hoofd én hart, bepaalt hoe goed gesprekken ‘werken’; de rest is minder belangrijk. Alles wat er toe doet krijgt in AGV volop de ruimte die nodig is. Cliënten worden zich steeds bewuster van wat er allemaal speelt en wat precies het probleem van het probleem is. Ze begrijpen en voelen hoe het in elkaar steekt en dingen vallen op hun plaats. Met deze gevoelde inzichten lost het probleem zich vaak ter plekke op en zien ze manieren hoe ze er zelfstandig mee verder kunnen. Ze zien door hun bomen hun bos weer en krijgen de regie weer in handen.

Aandachtige Gespreksvoering in hoofdpunten

• Therapeuten of cliëntbeschikken over een aangeboren zelfhelend vermogen dat bij psychisch lijden veel beter werkt dan een uitgestippelde behandel-, therapie- of coachingsmethode volgens regels, richtlijnen en protocollen.
• Mensen hebben soms tijdelijk andere mensen nodig die hen helpen om hun eigen herstel weer op gang te brengen op een manier die bij hen past.
• We vinden emoties vaak vervelend en we willen ze meestal direct weg hebben.
• Het niet willen en kunnen voelen zit het herstel in de weg. Lijden = pijn x weerstand!
• De emotionele pijn, de ‘au’ moet allereerst aandacht en erkenning krijg. Dat alleen al kan voldoende zijn voor herstel.
• De beste helpers zijn die mensen die niet alleen zichzelf maar ook de ander uitnodigen en de ruimte geven om de ervaringen te beleven precies zoals die zijn.
• Therapeuten moeten zelf ook kunnen omgaan met wat er in hun eigen binnenwereld gebeurt. Pas dan kunnen ze ook hun cliënten alle ruimte en vrijheid geven, kan het gesprek ‘stromen’ en vindt er herstel plaats.
• In de praktijk betekent dit dat begeleiders twee dingen goed in de gaten moeten houden: de buitenwereld, vooral de (non)verbale reacties van hun cliënten én de reacties in hun eigen binnenwereld.
• Begeleiders hoeven het niet intellectueel te snappen. Ze zijn vooral onvoorwaardelijk aanwezig en daaruit ontstaat vanzelf wat ze doen en denken en gaat het gesprek vanzelf.
• Aandacht en erkenning helpt om een natuurlijk en spontaan proces in gang te zetten dat leidt tot herstel, genezing, verandering, inzichten, acceptatie, compassie en aanpassing.
• De begeleider houdt de aandacht van de client steeds dicht bij het onderwerp door er voortdurend geïnteresseerde vragen over te stellen.
• Hij is vooral opmerkzaam op verstoringen en vraagt dan gedetailleerd door naar de gevoelens en gedachten die er op dat moment zijn.
• De begeleider is zeer spaarzaam in het geven van uitleg, interpretaties, adviezen, empathische reacties, geruststelling, oefeningen of huiswerkopdrachten.
• De cliënt heeft zoveel mogelijk de regie en bepaalt zelf in elke sessie het gespreksonderwerp en wanneer en hoe vaak hij afspraken wil. Uiteraard binnen de grenzen van wat organisatorisch haalbaar is.
• Elk gesprek is een op zichzelf staande sessie.
• Er is geen intake, diagnose, behandelplan, stappenplan, protocol enzovoort.
• Er is maar één stijl van werken ongeacht de problemen: de aandacht op de pijnlijke emoties richten en het toelaten zonder iets te doen om het te veranderen.

Docenten:

Ger Schurink is vanaf 1980 als (gz-)psycholoog en later ook als vrijgevestigde psychotherapeut werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg. Hij ontwikkelde diverse postdoctorale opleidingen in o.a. cognitieve therapie en op mindfulness gebaseerde individuele therapie. Hij heeft zeer veel ervaring als cursus- en therapie-innovator, docent, supervisor en leertherapeut. Ger is expert en docent in de Method of Levels gesprekstherapie die jij doorontwikkelde tot Aandachtige Gespreksvoering. Zie https://www.methodoflevels.nl/. Ger is (co-)auteur van verschillende boeken en hij schreef o.a. Mindfulness. Een praktische training een het omgaan met gevoelens en gewoonten. Het boekje wordt in veel trainingen MBCT gebruikt.

Sherida Pengel – specialist in vitaliteit en inclusief werken, psychosociaal gedragstherapeute, mindfulness professional, meditatieleraar, trainer en opleider – beoefent zelf al lange tijd mindfulness en houdt zich bezig met diverse toepassingen van mindfulnessvaardigheden aan individuen, groepen, professionals en organisaties. Zo past zij mindfulness toe bij trainingen cultuursensitiviteit en inclusief werken aan professionals.
Sherida werkt vanuit een holistische benadering – mentaal, fysiek en spiritueel. Ze is ook aanjager van zorginnovatie en het toegankelijk maken van mindfulness based interventies in de geestelijke gezondheidszorg.

Naast de Aandachtige Gespreksvoering is Sherida geschoold in MBSR en MBCT, Acceptance and Commitment Therapy (ACT), Social Mindfulness MBOE, Mindfulness at the Workplaces, Positieve Psychologie, Method of Levels en Breathwork. Zie https://www.sheridapengel.com/

Studiepunten Mindfulness Register

52 uur waarvan 17 uur fysieke contacturen en overige studiebelasting 35 uur.

Opzet van de training

De cursus heeft drie trainingsdagen en facultatief en kosteloos een zelf te plannen kennismakingsgesprek AGV met eigen thema voorafgaand aan de training en twee supervisie-sessies in de periode na de training.